MIEJSCA, KTÓRE WARTO ZOBACZYĆ I ODWIEDZIĆ W NOWYM DWORZE GDAŃSKIM
Żuławski Park Historyczny w Nowym Dworze Gdańskim - siedziba Muzeum Żuławskiego w dawnym budynku serowni i mleczarni z 1902 roku. Produkcja mleczarska była w nim prowadzona do zakończenia II wojny światowej. W muzeum znajdziemy najważniejsze zabytki związane z regionem. Fragment wiatraka odwadniającego, oryginalne butelki po „Stobbes Machandel” – jałowcówce produkowanej w przedwojennym Tiegenhof/Nowy Dwór Gdański oraz największą w Polsce ekspozycję poświęconą Mennonitom. Muzeum jest otwarte codziennie oprócz poniedziałków oraz świąt. Zwiedzanie z przewodnikiem po wcześniejszym umówieniu. Muzeum Żuławskie znajduje się przy ul. Kopernika 17
Tel.: 55 247 57 33; 518 263 676
Strona: www.zph.org.pl
FB: Żuławski Park Historyczny
Żuławski Ośrodek Kultury w Nowym Dworze Gdańskim - decyzją Rządu 19 lutego 1950 roku w czerwonych murach eklektyzmu nordyckiego, dawnego Parteihausu otwarto pierwszy w powojennej Polsce Dom Kultury.
W ciągu wszystkich tych lat przewinęło się przez nowodworski dom kultury wielu ludzi, podejmowano wiele inicjatyw twórczych i odtwórczych. Jednym z głównych trendów w rozwoju ośrodka było poszukiwanie własnej tożsamości i w związku z tym powstawało tu w ciągu tych lat wiele ciekawych sekcji i zespołów, bywało tu wielu ciekawych ludzi, animatorów kultury i artystów. I można powiedzieć, że prawie każda dekada minionego i obecnego stulecia miała swoich głównych bohaterów. Organizatorem Żuławskiego Ośrodka Kultury jest samorząd Gminy Nowy Dwór Gdański. ŻOK jest ważnym uczestnikiem i spoiwem życia społecznego, otwartym na współpracę ze środowiskiem lokalnym, opartą na obustronnej komunikacji. Dążymy do tego, by być instytucją uczącą się, w ciągłym procesie rozwoju, nowoczesną i podążającą za zmieniającymi się warunkami. Wnętrza ŻOK-u to wyjątkowa przestrzań naznaczona czasem, ludźmi i kulturą. W budynku funkcjonuje Kino za Rogiem. Żuławski Ośrodek Kultury znajduje się przy ul. Sikorskiego 21
Tel.: 509 270 268
Strona: www.zok-ndg.pl
FB: Żuławski Ośrodek Kultury
Zabytkowa śluza w Marzęcinie- znajduje się w północnej części wioski przy ul. Granicznej. Śluzę wybudowano w 1884 roku wraz z wrotami przeciwpowodziowymi, których zadaniem była ochrona wsi i Kanału Panieńskiego przed naporem wody Zalewu Wiślanego. Po wybudowaniu przepompowni w Osłonce śluza znalazła się na suchym lądzie. Do dzisiaj zachowała się oryginalna tablica z datą "1884" i nazwiskami osób sprawujących nadzór nad funkcjonowaniem śluzy oraz elementy, dzięki którym niegdyś sprawnie spełniała swoje zadanie. Zwiedzanie bez ograniczeń.
Żuławska Kolej Dojazdowa - zaczęła rozwijać się w II poł. XIX w. w związku z rozwojem przemysłu cukrowniczego. W szczytowym okresie liczyła 335 km linii wąskotorowych Infrastruktura obejmowała 96 mostów (w tym 2 obrotowe) i przeprawę promową w Mikoszewie. Obecnie kolejka kursuje na trasie: Nowy Dwór Gdański – Stegna – Sztutowo – Prawy Brzeg Wisły. Z atrakcji korzystać można w czasie wakacji szkolnych i w "długie weekendy". Wagoniki są przystosowane do przewozu rowerów i wózków. Bazą kolei jest Nowy Dwór Gdański, ul.Dworcowa 21
tel. 55 247 36 72 lub 722 239 569
Strona: www.kolejzulawska.pl
FB: Żulawska Kolej Dojazdowa
Most zwodzony na rzece Tudze w centrum Nowego Dworu Gdańskiego - został wybudowany w 1936 roku na miejscu poprzedniego o podobnej konstrukcji. Do lat 70-tych XX wieku był strategicznym elementem szlaku handlowego. W 2019 roku most został przywrócony do dawnej świetności. Naprawiono mechanizm podnoszenia przęsła oraz przywrócono pierwotną kolorystykę.
Szlak Mennonitów – kilka zabytkowych cmentarzy na terenie Gminy Nowy Dwór Gdański. Znajdują się w Orłowie, Stawcu, Marynowych, Różewie i Żelichowie. Znajdziemy na nich wiele zachowanych stel, cippusów oraz żeliwnych krzyży.
Dom Podcieniowy "Mały Holender" w Żelichowie - nazwa Mały Holender została przyjęta od karczmy, którą założono we wsi jeszcze w średniowieczu. Dom szybko stał się miejscem spotkań miłośników Żuław, wymiany doświadczeń, gromadzenia przepisów kulinarnych. Odtwarzono w nim recepturę zapomnianego na ponad 70 lat, legendarnego sera werderkäse, kontynuujemy tu tradycję spożywania mennonickiej jałowcówki machandla, mając do tego upoważnienie przedwojennych wytwórców rodziny Stobbe.
Z kuchni regionalnej Żuław inw naszych propozycjach kulinarnych znajdziecie państwo klopsy królewieckie, jesiotra, gęś, zupę klopsową mennonickiej rodziny Andres, osadnicze pierogi i babkę ziemniaczaną, a także nasze autorskie inspiracje regionem jak deser żuławskich kolejarzy oraz piwo„Szuwar”.
W karcie dań znajdą państwo krótkie opisy zdradzające historycznego ducha potraw oraz autorów przepisu.
Produkty i tradycje:
Werderkäse
Ser, który zniknął z kulinarnej mapy Żuław na blisko 70 lat, powrócił w 2015 roku. Jeszcze przed II wojną światową był uważany za delikates, po wojnie zupełnie zapomniany. Badania nad jego historią i recepturą były prowadzone w Gospodzie „Mały Holender”. Po nawiązaniu współpracy z mleczarnią w Skarszewach udało się wprowadzić ser na rynek. Obecnie cieszy się dużą popularnością i jest chętnie wykorzystywany przez restauratorów przy tworzeniu potraw o regionalnym charakterze. Werderkäse dzięki skarszewskiej mleczarni zdobył złoty medal na targach Natura Food 2017 w Łodzi oraz Bursztynowy Laur Marszałka Województwa Pomorskiego w konkursie „Pomorskie Smaki".
Szuwar
Piwo inspirowane Żuławami delty Wisły. Pomysł na stworzenie żuławskiego lagera z tatarakiem narodził się w Gospodzie Mały Holender. Przepis opracował nowodworski piwowar domowy Filip Szewczyk. Piwo niepasteryzowane, orzeźwiające, charakteryzuje się goryczką pochodzącą od chmielu i tataraku.
Ogórki z Żuławskich Smaków
Produkowane przez Annę i Adama Spirewskich. Produkcja odbywa w Lasowicach Wielkich. Ogórki, koper i chrzan pochodzą z własnej uprawy, gdzie nie używa się sztucznych nawozów. W zbiory i produkcję zaangażowani są mieszkańcy Lasowic Wielkich oraz okolicznych wsi.
Machandel
Jałowcówka produkowana w Nowym Dworze Gdańskim od 1776 roku do końca II wojny światowej przez mennonicką rodzinę Stobbe. Gdański rytuał spożywania nakazuje delektować się trunkiem po wcześniejszym zjedzeniu śliwki nabitej na wykałaczkę, która zanurzona jest w kieliszku. Po wypiciu trunku należy złamać wykałaczkę na znak pomyślności. Kto zrobi to ostatni stawia następną kolejkę. Jest jeszcze zwyczaj wiejski – ale o nim opowiadamy podczas degustacji w naszej gospodzie. Potomkowie założycieli nowodworskiej gorzelni, Rudolf i Ott Heinrich Stobbe, upoważnili nas do prezentowania procedury picia Machandla oraz wystawiania certyfikatów potwierdzających udział w ceremonii.
Żelichowo 31 A
Przy drodze nr 502, obok cerkwi św. Mikołaja
GPS 54.241707, 19.143578
malyholender@gmail.com
Tel.: 698 339 492
www.malyholender.pl
Rezerwacje przyjmujemy telefonicznie lub przez FB: Gospoda Mały Holender